αγαύη

(agave).Γένος ποωδών, πολυετών κυρίως φυτών της οικογένειας των αμαρυλλιδών. Είναι ιθαγενή των άγονων περιοχών του Μεξικού, των ΗΠΑ και των Αντιλλών. Πολλά από τα είδη του γένους έχουν εγκλιματιστεί σε πολλές χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Η α., παρότι ανήκει στα μονοκότυλα φυτά, χαρακτηρίζεται από δευτερογενή κατά πάχος αύξηση στον υπέργειο βλαστό και το ρίζωμα. Τα φύλλα της είναι μεγάλα, πολυετή, σκληρά, σαρκώδη και αγκαθωτά. Τα περισσότερα είδη είναι μονοκαρπικά, ανθίζουν δηλαδή και καρποφορούν μια μόνο φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους και πεθαίνουν μετά την καρποφορία τους, σε ηλικία διαφορετική από είδος σε είδος και ανάλογα με τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της α. είναι η επάκρια ταξιανθία που μοιάζει με πολυέλαιο, σε έναν ισχυρό και ψηλό ανθοφόρο βλαστό που φτάνει μερικές φορές τα 15 μ. ύψος. Η ζωή των μονοκαρπικών ειδών της α. μπορεί να παραταθεί εάν με οποιονδήποτε τρόπο εμποδίσουμε την ανθοφορία και καρποφορία τους, κόβοντας, για παράδειγμα, την ταξιανθία αμέσως μόλις δημιουργηθεί. Η α., που πολλαπλασιάζεται με σπέρματα και παραφυάδες, αριθμεί ως γένος περισσότερα από 300 είδη, που καλλιεργούνται κυρίως ως καλλωπιστικά φυτά σε γλάστρες, κήπους και πάρκα. Είναι επίσης πολύ χρήσιμα φυτά, γιατί μας δίνουν εκλεκτής ποιότητας κλωστικές ίνες για την κατασκευή σχοινιών και βουρτσών. Μερικά πάλι είδη χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αλκοολούχων ποτών. Ο ανθοφόρος βλαστός χρησιμοποιείται, μετά από ξήρανση, ως υποκατάστατο του φελλού. Το κυριότερο είδος του γένους είναι η α. η σισαλανή,που έχει πράσινα άνθη με άσχημη μυρωδιά. Καλλιεργείται σε όλες σχεδόν τις χώρες της τροπικής ζώνης, σε άγονα ξηρά και αμμώδη εδάφη, για την παραγωγή κλωστικών ινών. Οι ίνες αυτές βγαίνουν από τα φύλλα μετά από σύνθλιψη και απομάκρυνση του πολτού που δημιουργείται. Ο πολτός είναι επίσης χρήσιμος, γιατί περιέχει σάκχαρα σε ποσοστό 4-6%, τα οποία με ζύμωση και απόσταξη μας δίνουν οινόπνευμα. Άλλο είδος που συναντάται και στην Ελλάδα είναι η α. η αμερικανική,γνωστή περισσότερο με το όνομα αθάνατος. Η παραγωγή ινών αγαύης είναι ένα από τα κυριότερα αγροτικά προϊόντα της Τανζανίας. Φυτεία αγαύης της σισαλανής, από τα φύλλα της οποίας βγαίνουν ίνες χρήσιμες στην κατασκευή σχοινιών και υφασμάτων. Φύλλα της αγαύης της αμερικανικής. Η αγαύη εισάχθηκε τον 16ο αι. στην Ευρώπη από το Μεξικό, με ποικιλία όπως αυτή της φωτογραφίας.